Podczas wczorajszej uroczystej Gali Zamknięcia, która odbyła się w wyjątkowej przestrzeni Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie – miejscu, gdzie w 1896 r. za sprawą braci Lumière po raz pierwszy wyświetlono film na ziemiach polskich – poznaliśmy laureatów 18. edycji Festiwalu Mastercard OFF CAMERA. Galę zainaugurował oraz uświetnił swoją obecnością nastrojowy duet muzyczny Wiktora Dyduły oraz Kasi Sienkiewicz z Kwiatu Jabłoni – otwierając wieczór emocji, wzruszeń i celebracji X muzy.
Tegoroczna edycja festiwalu była wyjątkowa pod wieloma względami. Przede wszystkim – Festiwal Mastercard OFF CAMERA 2025 był kobietą. Symbolicznie wkroczył w dorosłość, obchodząc 18. edycję z mocnym, kobiecym akcentem. W Konkursie Głównym „Wytyczanie drogi” aż 7 na 10 filmów zostało wyreżyserowanych przez kobiety. W Konkursie Polskich Filmów Fabularnych – 4 na 10. Kobiety nie tylko coraz odważniej sięgają po kamerę, ale i donośniej wypowiadają się za jej sprawą o kondycji współczesnego świata. Mają coś istotnego do przekazania – a festiwal stawia sobie za cel promowanie tego głosu, wspieranie potencjału oraz wzmacnianie obecności w branży, która zbyt długo była domeną mężczyzn. To kobiety stanowiły główną gwiazdę tego festiwalu, zrywając z dewaluowanymi narracjami.
Główne nagrody festiwalu trafiły do twórczyń i twórców, których prace nie tylko poruszyły jurorów, ale także publiczność. Krakowską Nagrodę Filmową Andrzeja Wajdy w Konkursie Głównym „Wytyczanie Drogi” otrzymała Nelicia Low za film „Pierce” – zachwycającą koprodukcję tajwańsko-singapursko-polską. Jury doceniło zniewalający język filmowy reżyserki oraz jej umiejętność budowania wizualnie głębokiego, niezapomnianego świata. Specjalne wyróżnienie powędrowało do Marii Zbąskiej za „To nie mój film” – intymne, podnoszące na duchu, traktujące o tym co codzienne i bliskie.
W Konkursie Polskich Filmów Fabularnych triumfował Paweł Podolski z komedio-horrorem „Życie dla początkujących”, który został doceniony za świeżość, humor i emocjonalną głębię. Film zdobył także nagrodę Mastercard Rising Star Award dla Magdaleny Maścianicy, która oczarowała widzów rolą Moni – postaci złożonej, czułej i pełnej ironii.
Najlepszą aktorką okazała się Agnieszka Dulęba-Kasza („Sezony”), nagrodzona za „fascynującą podróż aktorską od Piotrusia Pana do Scen z życia małżeńskiego”. Najlepszym aktorem – Jan Englert („Skrzyżowanie”), który stworzył poruszający portret mężczyzny mierzącego się z kryzysem. Jego powrót do głównej roli po latach został entuzjastycznie przyjęty przez publiczność i jurorów, a sam aktor nie ukrywał wzruszenia za otrzymanie swojej pierwszej nagrody w karierze.
Ważnym momentem gali stanowiło również wręczenie nagrody Female Voice, którą otrzymała Dominika Montean-Pańków za reżyserię filmu „Skrzyżowanie”. Jury doceniło jej odważny debiut i wgląd w etap życia, który zbyt rzadko gości na ekranach. To jasny sygnał: kobiety potrafią opowiadać historie, które rezonują, inspirują i dotykają istoty ludzkiego doświadczenia.
W konkursie FIPRESCI nagrodę zdobyła Sarah Miro Fischer za film Dobra siostra – opowiadający historię przemocy i relacji rodzinnych, opowiedzianą jednak z empatią i oryginalnością. Z kolei nagroda KIPA dla najlepszego debiutującego producenta przypadła Marii Leźnickiej i Marcinowi Kupieckiemu za film Sezony.
Nagrodę Publiczności zdobył „Światłoczuła” w reżyserii Tadeusza Śliwy, co dodatkowo podkreśliło sukces frekwencyjny tej edycji – głosowanie publiczności osiągnęło rekordowy poziom, a swoje głosy w plebiscycie oddało aż 42 tysiące osób.
Tegoroczne rozdanie nagród to nie tylko święto kina, ale i manifest odwagi. Mastercard OFF CAMERA po raz kolejny pokazało, że nie boi się nowych głosów, nieoczywistych tematów i przełamywania schematów. To festiwal, który stawia na autentyczność, różnorodność i społecznie zaangażowane spojrzenie na świat.
W obliczu tak wielkiej liczby utalentowanych twórczyń i twórców, jedno przesłanie wybrzmiewa wyjątkowo mocno:
Miejmy odwagę być sobą. Opowiadajmy nasze historie. Słuchajmy tych, których dotąd nie słyszeliśmy. Bo właśnie z tych głosów rodzi się przyszłość kina.
Karolina Zdunek
fot. Robert Słuszniak